Η συνεισφορά της ζωοθεραπείας στην αντιμετώπιση του αυτισμού και των ψυχικών διαταραχών στα παιδιά.

Ο δεσμός μεταξύ ανθρώπων και ζώων εντοπίζεται από καταβολής κόσμου. Με βάση τον Fine (2015), οι αρχαίοι Έλληνες ήδη από το 600 π.Χ. αξιοποιούσαν τη θεραπεία με τη συμβολή αλόγων σε άτομα με ψυχικές ασθένειες. Με την πάροδο του χρόνου και με τη διενέργεια πλήθους ερευνών, διαπιστώθηκε πως η επαφή με τα ζώα παρέχει πολλαπλά οφέλη στα άτομα με αναπτυξιακές ή ψυχικές διαταραχές, καθώς δύναται να συνεισφέρει στην ελάττωση αρνητικών συναισθημάτων, όπως είναι αυτά της μοναξιάς και της θλίψης, ενώ, παράλληλα, συντείνει στην κοινωνικοποίηση και την επίτευξη στόχων εκ μέρους του πάσχοντος ατόμου. Πιο συγκεκριμένα, η «ζωοθεραπεία» συνιστά μία μη ιατρική, συμπληρωματική φροντίδα, η οποία λαμβάνει χώρα με τη συμβολή ενός οικείου ζώου που έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα από έναν/μια επαγγελματία υγείας, ψυχικής υγείας και παιδείας που έχει πιστοποιηθεί ως ζωοθεραπευτής/τρια.

Στο πλαίσιο της θεραπευτικής διαδικασίας, έχει παρατηρηθεί πως η αλληλεπίδραση με τα ζώα ασκεί θετική επιρροή σε ασθενείς κατά τη διάρκεια στρεσογόνων καταστάσεων, αφού επιτυγχάνεται η έκλυση νευροδιαβιβαστών, όπως είναι οι ενδορφίνες και η σεροτονίνη, που επιφέρουν ηρεμία στο άτομο, και, ταυτόχρονα, η εξουδετέρωση στρεσογόνων ορμονών, όπως είναι η κορτιζόλη. Η επαφή με τα ζώα αποτελεί πολύτιμο αρωγό για τους ασθενείς λόγω της θετικής ανταπόκρισης και αποδοχής των ζώων προς αυτούς. Πώς, όμως, συμβάλλει, ειδικότερα, στην αντιμετώπιση του αυτισμού και των ψυχικών διαταραχών στα παιδιά;

Αυτισμός

Το παιδί το οποίο βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού τις περισσότερες φορές αντιμετωπίζει προβλήματα στους τομείς της επικοινωνίας (λεκτικής και μη), της κοινωνικοποίησης και της επαναλαμβανόμενης ή περιοριστικής συμπεριφοράς. Σύμφωνα με μελέτες, μέσω της ζωοθεραπείας μειώνεται η διάσπαση της προσοχής και αυξάνεται η κοινωνική αλληλεπίδραση (Booten, 2011), ενώ, ειδικότερα, η  ιπποθεραπεία συμβάλλει στην ενίσχυση των κινητικών και κοινωνικών δεξιοτήτων των παιδιών με αυτισμό (Budahn, 2013). Για την ακρίβεια, κατά την αλληλεπίδραση τους με τα εκπαιδευμένα ζώα, τα παιδιά λαμβάνουν πολυαισθητηριακά ερεθίσματα (ευχάριστη αφή, ξεχωριστή μυρωδιά, ζωηρές οπτικές εικόνες, ξεκάθαρους και δυνατούς επαναλαμβανόμενους ήχους), γεγονός το οποίο ενδυναμώνει τη μη λεκτική επικοινωνία μεταξύ των ίδιων και των ζώων. Μέσω της ένταξης ενός ζώου στη θεραπεία, επηρεάζονται θετικά τόσο η συμπεριφορά, όσο και οι αντιδράσεις των παιδιών, ενώ βελτιώνονται οι επικοινωνιακές τους δεξιότητες και περιορίζονται οι στερεοτυπικές συμπεριφορές.

Ψυχικές διαταραχές

Κατά τη Booten (2011), η εφαρμογή της ζωοθεραπείας σε περιπτώσεις παιδιών με ψυχικές διαταραχές μπορεί να οδηγήσει στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και της έκφρασης εκ μέρους τους, καθώς και στη μείωση της αίσθησης πως είναι αβοήθητα. Βάσει ερευνών που διεξήχθησαν σε παιδιά με ψυχικές ασθένειες, διαπιστώθηκε ότι λόγω της επαφής τους με δελφίνια μειώθηκε η σοβαρότητα των συμπτωμάτων κατάθλιψης και η συνολική ψυχολογική δυσφορία που ένιωθαν. 

Περισσότερες πληροφορίες, αναφορικά με τη ζωοθεραπεία και τα οφέλη της, μπορείτε να αντλήσετε από την ιστοσελίδα του Ελληνικού Ινστιτούτου Ζωοθεραπείας στον παρακάτω σύνδεσμο:  https://institouto-zootherapeias.gr/

Βιβλιογραφία

Booten, A. E. (2011). Effects of Animal Assisted Therapy on behavior and reading in the classroom. Marshall University.

Budahn, N. M. (2013). Effectiveness of Animal Assisted Therapy: Therapists` perspectives. St. Catherine University.

Fine, A. H. (Ed.). (2015). Handbook on animal-assisted therapy: Foundations and guidelines for animal-assisted interventions (4th ed.). Elsevier Academic Press.

Γράφει η Μεταξοπούλου Κατερίνα

Φιλόλογος – Ειδική Παιδαγωγός, Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων 

Έχει παρακολουθήσει επί δύο έτη τα ετήσια επιμορφωτικά προγράμματα στο Κοινωνικό Πανεπιστήμιο Δράμας στα Τμήματα «Ψυχολογίας –Κοινωνιολογίας» και «Θεραπευτικών Τεχνικών Ενδυνάμωσης», καθώς και το επιμορφωτικό πρόγραμμα «Σχολικής Ψυχολογίας» στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Αρθρογραφεί σε ηλεκτρονικά περιοδικά και blogs σχετικά με ζητήματα που αφορούν στην εκπαίδευση. 

Στοιχεία επικοινωνίας:

email: katekaterinoula93@gmail.com

Facebook: Κατερίνα Μεταξοπούλου

Instagram: katerinaa_mtx

Και μην ξεχνάτε:

Ακολουθήστε το Familives σε Facebook & Instagram για να μη χάνετε κανένα post!