Στη διάρκεια της ζωής μας δοκιμάζουμε τις δυνάμεις μας και τον εαυτό μας άλλοτε πετυχαίνοντας τους στόχους που θέτουμε και άλλοτε αποτυγχάνοντας και επαναπροσδιορίζοντας τα βήματα που ακολουθήσαμε, ώστε να πετύχουμε την επόμενη φορά. Συχνά, οι αποτυχίες μας διδάσκουν μεγάλα μαθήματα για τον εαυτό μας ακόμη και για τις επιλογές μας, καθώς εκείνες αλλάζουν με το πέρασμα του χρόνου.
Στην παιδική ηλικία μια αποτυχία βιώνεται συναισθηματικά πολύ πιο έντονα από ότι στην ενήλικη ζωή, που έχουμε πια δημιουργήσει ορισμένους μηχανισμούς για τη διαχείριση και εκλογίκευσή της.
Πώς λοιπόν μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να διαχειριστούν μια αποτυχία στη σχολική τους ζωή και να δημιουργήσουν τους δικούς τους μηχανισμούς για να την αντιμετωπίσουν;
Μια αποτυχία κουβαλά την προσπάθεια που κατέβαλε το παιδί ακόμη και αν εκείνη δεν ευδοκίμησε. Υπό την έννοια αυτή, είναι σημαντικό να μην ακυρώσουμε τον συνολικό κόπο του παιδιού μένοντας μόνο στο αποτέλεσμα.
Ακόμη και αν εκείνο που θέλουμε, είναι να υποδείξουμε στο παιδί το τι θα μπορούσε να είχε κάνει, είναι προτιμότερο να του δώσουμε χρόνο για να συνειδητοποιήσει την κατάσταση στην οποία βρίσκεται και τα συναισθήματα τα οποία νιώθει κι έπειτα να τα συζητήσουμε μαζί του.
Παραμένοντας στο κομμάτι των συναισθημάτων, ας μην ξεχνάμε πως μια αποτυχία βιώνεται ως μια ματαίωση και κουβαλά διάφορα συναισθήματα όπως θυμό, λύπη, ντροπή κ.ά. Αγκαλιάζουμε τα συναισθήματα του παιδιού, δίνοντάς του χρόνο και χώρο για να τα εκφράσει με σκοπό να τα εκτονώσει. Τον ίδιο χρόνο είναι σημαντικό να δώσουμε και στον εαυτό μας, καθώς πολύ συχνά οι γονείς/κηδεμόνες ή φροντιστές των παιδιών ταυτίζονται με τις επιδόσεις τους, βιώνοντας και οι ίδιοι τα συναισθήματα της αποτυχίας και πιέζοντας, συχνά χωρίς να το θέλουν, ακόμη περισσότερο το παιδί που ήδη βιώνει μια συναισθηματικά δύσκολη κατάσταση.
Κάνουμε σαφές και ξεκάθαρο στο παιδί, ότι η αξία του δεν εξαρτάται από τις άριστες επιδόσεις του και πως η αγάπη και ο σεβασμός μας προς το πρόσωπό του είναι ανεξάρτητα από αυτές.
Αφού καταλαγιάσουν τα συναισθήματα, προσεγγίζουμε με κατανόηση, στοργή και αγάπη το παιδί ακούγοντας πάντα ενεργητικά όσα έχει να μας πει για τον λόγο ή τους λόγους της αποτυχίας.
Δουλεύουμε τη σχέση μας μαζί του, για να το βοηθήσουμε να φωτίσει τα σημεία που θα το βοηθήσουν να τα πάει καλύτερα την επόμενη φορά. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει και τη δική μας συμπεριφορά ή στάση απέναντί του. Μπορούμε έτσι να το βοηθήσουμε να καταστρώσει νέα σχέδια δράσης, για να φτάσει στον στόχο του. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν κάποιες αλλαγές στο πρόγραμμά του, στις ώρες μελέτης του, στον τρόπο διαχείρισης της ύλης των μαθημάτων ή στην αναζήτηση κάποιας εξωσχολικής βοήθειας.
Προσφέρουμε εναλλακτικές λύσεις και μονοπάτια σκέψης. Τα πράγματα τη ζωή δεν είναι μόνο άσπρο ή μαύρο. Δείχνοντας στο παιδί πως μέσα από την αποτυχία υπάρχουν ακόμη επιλογές και διέξοδοι, τονώνουμε την αυτοπεποίθησή του και ενισχύουμε την αυτοεικόνα του.
Τέλος, μπορούμε να μοιραστούμε ιστορίες από δικές μας παλαιότερες αποτυχίες και τους τρόπους που τις χειριστήκαμε, αναγνωρίζοντας έτσι ότι η αποτυχία αποτελεί μέρος της ζωής και της ανθρώπινης πορείας!
Γράφει η Ελισάβετ Αγόρου
Εκπαιδευτικός, αρθρογράφος, συγγραφέας
Φύσει ανήσυχο και ενθουσιώδες πνεύμα. Φοιτήτρια του παιδαγωγικού τμήματος νηπιαγωγών με σπουδές στη παράλληλη στήριξη. Η αγάπη της για τα παιδιά και η διάθεσή της για προσφορά την έκαναν να ξεκινήσει σπουδές Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης στο πανεπιστήμιο Αιγαίου. Θέματα που την ενδιαφέρουν: συμπερίληψη και διαπολιτισμική εκπαίδευση.
Και μην ξεχνάτε:
Ακολουθήστε το Familives σε Facebook, Instagram, & Twitter , για να μη χάνετε κανένα post!